Dọn dẹp nhà cửa sẽ dọn bớt luôn stress, tại sao?

Dọn dẹp nhà cửa là một trong những cách mang lại sự dễ chịu cho tâm hồn chúng ta

Xem thêm: 

• Cải thiện sức khỏe và tinh thần nhờ đi bộ: 7 lợi ích không thể bỏ qua
• Thời điểm không nên uống cà phê trong ngày

Hãy tưởng tượng rằng sau một ngày dài học tập hay làm việc mệt mỏi, việc bạn muốn làm nhất là nhảy lên giường đánh một giấc thật ngon lành hoặc là ngồi “chill” trên ghế sofa với ánh đèn vàng nhè nhẹ và bật một bài nhạc hay… Nhưng tất cả cảm xúc đó nhanh chóng bị  dập tắt khi bạn trông thấy sàn nhà toàn vết dơ, chén đĩa chưa rửa, quần áo đầy ắp chưa giặt, chưa gấp,… 

Và rồi bạn cảm dần cảm thấy chán nản, bất lực trước nhiều công việc không tên đó. Tâm trạng bạn càng trở nên khó chịu và dễ cáu gắt vì trước mắt bạn là nhiều mớ hỗn độn đến nỗi bạn không muốn bắt đầu dọn dẹp.

Mối liên hệ giữa không gian bừa bộn và sức khỏe tinh thần

Không có gì ngạc nhiên khi sức khỏe tinh thần kém là một trong những nguyên nhân khiến bạn trở nên mất động lực, mất hứng thú và giảm năng lượng hoạt động, bao gồm cả chuyện dọn dẹp nơi ở. 

Đứng ở chiều hướng ngược lại, không gian bừa bộn có tác động tiêu cực đến cảm xúc, sức khỏe tâm lý của gia chủ. Điều này đã được nghiên cứu và chứng minh bởi Đại học New Mexico trong một báo cáo công bố năm 2016. 

Mối liên hệ giữa không gian bừa bộn và sức khỏe tinh thần được xem như là tình huống tiến thoái lưỡng nan dưới góc nhìn của các chuyên gia tâm lý. Natalie Christine Dattilo – Tiến sĩ, nhà tâm lý học đồng thời là giảng viên tâm thần học tại Trường Y Harvard ví von sự liên kết này như con gà và quả trứng.

“Sự căng thẳng khiến chúng ta mất động lực sắp xếp, dọn dẹp nhà cửa nhưng chính sự bừa bộn cũng là nguyên nhân dẫn đến căng thẳng”, tiến sĩ nhận định. Theo Natalie Christine Dattilo, không gian sống không gọn gàng, ngăn nắp có liên quan đến việc tăng mức cortisol (một loại hormone gây căng thẳng). Nhưng liệu điều nào đã xảy ra trước? Là vì ngôi nhà bừa bộn nên chúng ta stress hay vì sự căng thẳng khiến chúng ta không muốn dọn dẹp? Tiến sĩ tin rằng đây là mối quan hệ có tác động qua lại chứ không chỉ một chiều.

Không gian thoải mái cải thiện cảm xúc

Không gian sống ngăn nắp, gọn gàng, có tổ chức mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tinh thần.

Sự ngăn nắp khi chúng ta dọn dẹp nhà cửa cũng đồng nghĩa với việc bạn đang “sắp xếp lại não bộ” của mình. Chúng ta sẽ suy nghĩ logic hơn vì não chúng ta “bận” hình thành các mạch liên kết để đưa ra các thứ tự ưu tiên cho việc dọn dẹp nhà cửa gọn gàng.

Để đưa mọi thứ vào quỹ đạo ngăn nắp, bạn được đòi hỏi có khả năng quyết định, điều chỉnh cảm xúc, sắp xếp thứ tự ưu tiên và cả sự kiên nhẫn. Có quá nhiều vật thể trong tầm nhìn sẽ làm giảm khả năng xử lý của não bộ. Việc dọn dẹp cho phép bộ não tập trung vào từng nhiệm vụ nhỏ. Quá trình này giúp chúng ta rèn luyện sự tập trung, đồng thời khiến bạn cảm thấy bình tĩnh và an toàn hơn.

Việc tạo ra một không gian sạch sẽ và gọn gàng cũng có thể tạo ra một cảm giác tự hào và thành tựu, giúp bạn cảm thấy tự tin hơn trong cuộc sống. Trong quá trình đó, cơ thể sẽ giải phóng endorphin (chất giúp giảm đau, tăng cường tinh thần và cảm giác thăng hoa), giúp bạn cảm thấy thư giãn và hạnh phúc, giảm bớt căng thẳng và lo âu.

Đổi lại tinh thần tốt bằng chút sức lực nhỏ

Đối với nhiều người, dọn dẹp là công việc vặt mà họ sẵn sàng tránh, tuy nhiên chỉ một chút thời gian và sức lực dọn dẹp mỗi ngày là một cái giá quá rẻ cần trả để tăng cường sức khỏe tinh thần. 

Ép bản thân dồn sức lực vào dọn dẹp nhà cửa không phải là cách hay để giải phóng tinh thần. Hãy biết rằng bạn có thể thực hiện quá trình dọn dẹp một cách chậm rãi và tìm ra cách tiếp cận phù hợp với mình.

Nếu ví đồ đạc trong nhà như là một “bố cục” thì dọn dẹp nhà cửa là một bộ môn “nghệ thuật”. Bạn sẽ phải sắp xếp bố cục sao cho thật hợp lý, gọn gàng và sạch sẽ. Để làm được điều đó thì bạn cũng cần một đôi mắt nghệ thuật. 

Có ba cách dọn dẹp nhà cửa mà có lẽ sẽ giúp bạn đỡ ngột ngạt khi có quá nhiều thứ phải làm:

• Thứ nhất, bạn nên chia nhỏ công việc nhà để tránh làm mọi thứ cùng một lúc sẽ dễ bị nản. Các ngày đầu tuần sẽ lau nhà, bàn ghế; giữa tuần thì giặt và phơi quần áo; cuối tuần gấp quần áo, dọn toilet chẳng hạn.
• Cách thứ hai cần một chút động lực đó là lập “quỹ thời gian” cho việc dọn dẹp. Ví dụ, hãy tự nhủ rằng dành 15 – 30 phút cho việc dọn dẹp thôi sau đó sẽ “được” dành thời gian cho bản thân và làm điều mình thích.
• Cuối cùng, thay đổi vị trí các đồ đạc trong nhà sau một thời gian. Bạn thích đồ đạc sắp xếp theo màu hay theo phong cách tối giản “giấu đồ” thì hãy thay đổi phong cách của bạn. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy không gian sống của mình được đổi mới và tâm trạng sẽ phấn khởi hơn. Đặc biệt nên trồng nhiều cây xanh để khi bạn căng thẳng thì ngắm nhìn cây cối sẽ giúp bạn có cảm giác được “vỗ về” trong tâm hồn và cảm thấy “yên bình” hơn rất nhiều.

Bạn thấy đấy, dọn dẹp nhà cửa không phải là một công việc khó khăn mà chỉ cần một chút sức lực và siêng năng dành cho ngôi nhà thân yêu của bạn thì dù cho có muộn phiền “trĩu nặng” tâm trí, bạn luôn có một nơi để trở về và “chữa lành tâm hồn” của mình.

Lút Ham